بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
گام اول
(آیات ۱۱ تا ۱۵ سورهی حدید )
سپاس خدایی را که آنچه در آسمان ها و زمین است، برای او در تسبیح هستند. فرمانروایی آسمان ها و زمین برای او است، زنده می کند و می میراند و او بر هر کاری تواناست.
همراه با لحظات غروب آفتاب همراه می شویم با قرائت سوره مبارکه حدید. تسبیح می گوییم همراه با همه موجودات عالم.
برای سومین شب با یاد و نام خدایی که زنده می کند، با ضربان حیات هماهنگ می شویم.
بررسی
جناب آقای مختاری
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
سلام
دیوارهایی را که به دور شهر می کشند، دیده ای؟
این دیوارها سبب می شود حدود شهر مشخص شوند، در عین حال مانع جریان افراد به داخل شهر یا خروج ایشان از شهر شد.
به این دیوارها، ” سور” می گویند.
کارکرد این دیوارها را می دانی؟
سور عامل محدود کننده افراد و مانع جریان و حرکت آنها به آن سوی سور می شود.
به دلیل ایجاد این دیوارها اندیشیده ای؟
نگرانی جوامع از ورود و خروج افراد است که سبب می شود، اقدام به ایجاد این دیوارها نمایند، مانند محدودیت های عبور و مرور کرونا در این ایام یا دیوار مکزیک که چندی پیش استکبار جهانی اقدام به ایجاد آن کرد.
در حقیقت می توان گفت نوع مواجهه انسان ها و جوامع با پدیده ها یا افراد است که سبب ایجاد این محدودیت ها می شود.
ترس از دست دادن مال، ترس از سرقت، نگرانی از تهدیدها، برای خود خواستن و سایر حالات درونی، مواردی هستند که سبب می شود دیوارها ایجاد شود، مسیر رودخانه سد شود و …
یک پدیده یا رخداد، یک پدیده و رخداد است، اما نوع مواجهه ها و برخوردها با آن متفاوت است، به گونه ای که یکی باعث ایجاد سد و دیوار در برابر پدیده و رخداد می شود و دیگری سبب جریان یافتن آن می گردد.
توجه کرده ای که نور و نار از یک ریشه اند؟
نور به خاطر روشنایی اش راه روشن کرده و سبب حرکت است و رحمت با خود به همراه دارد و نار عامل سوختن، فرو رفتن در تاریکی و سکون و رکود است.
امر به انفاق از سوی رسول خدا، برای همه افراد جامعه ایمانی است، بسته به نوع مواجهه آنها با این امر نحوه عملکرد افراد جامعه، این امر برای برخی به نور و برای برخی به نار منجر می شود، مومنین غرق در نور و منافقین محروم از آن ….
الحدید
یَوْمَ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِینَ آمَنُوا انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِکُمْ قِیلَ ارْجِعُوا وَرَاءَکُمْ فَالْتَمِسُوا نُورًا فَضُرِبَ بَیْنَهُم بِسُورٍ لَّهُ بَابٌ بَاطِنُهُ فِیهِ الرَّحْمَهُ وَظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَابُ .(١٣)
این آتش عاقبت و تصویر حقیقی دیوار کشیدن هایی است که انسان به دور خود کشیده و او را محدود می کنند، هر قدر دیوار کشیدن ها بیشتر می شود، قلمرو حرکت انسان و در نتیجه خودش محدود و محدودتر می شوند، به گونه ای که ظرفیت دریافت رحمت را ندارد.
این در حالی است که خدا “نامحدود” است و حاکمیتش فراگیر است، تحقق عینی چنین حاکمیتی ” حدید” می خواهد که با قدرت پیش برندگی اش “محدودیت ها ” را تخریب کند و حکومت جهانی را ممکن سازد، و آن روز همان روز فتح است.
لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح و قاتل اولئک اعظم درجه من الذین انفقوا و من بعد و قاتلوا….
گام دوم
(آیات ۷ تا ۱۰ سوره ی حدید )
سپاس خدایی را که آنچه در آسمان ها و زمین است، برای او در تسبیح هستند. فرمانروایی آسمان ها و زمین برای او است، زنده می کند و می میراند و او بر هر کاری تواناست.
همراه با لحظات غروب آفتاب همراه می شویم با قرائت سوره مبارکه حدید. تسبیح می گوییم همراه با همه موجودات عالم.
برای دومین شب با یاد و نام خدایی که زنده می کند، با ضربان حیات هماهنگ می شویم.
گام سوم
سپاس خدایی را که آنچه در آسمان ها و زمین است، برای او در تسبیح هستند. فرمانروایی آسمان ها و زمین برای او است، زنده می کند و می میراند و او بر هر کاری تواناست.
همراه با لحظات غروب آفتاب همراه می شویم با قرائت سوره مبارکه حدید. تسبیح می گوییم همراه با همه موجودات عالم.
برای دومین شب با یاد و نام خدایی که زنده می کند، با ضربان حیات هماهنگ می شویم.
غرض این سوره تحریک و تشویق مؤمنین به انفاق در راه خدا است، هم چنان که تکرار امر صریح به این معنا در خلال آیاتش اشعار بدان دارد، یک جا می فرماید:” آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَکُمْ مُسْتَخْلَفِینَ فِیهِ …” و جاى دیگر مىفرماید:” مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً …” و باز جاى دیگر می فرماید:” إِنَّ الْمُصَّدِّقِینَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً” و در تشویق مردم به این عمل همین بس که انفاق مردم را قرض دادن آنان به خداى عز اسمه دانسته، و معلوم است که خداى عز و جل عالى ترین و مقدسترین و بهترین مطلوبست، او هرگز خلف وعده نمى کند، و او وعدهشان داده که اگر به وى قرض بدهند مضاعف و چند برابر بر مىگرداند، و نیز وعده داده که در عوض انفاقشان اجرى کریم و بسیار زیاد بدهد.
و نیز اشاره کرده به اینکه این انفاق منشاش تقوا و ایمان به رسول است، و اثر آمرزش گناهان و داشتن دو برابر از رحمت و ملازمت با نور، و بلکه ملحق شدن به صدیقین و شهداء در نزد خداى سبحان است. و در خلال آیات سوره معارفى هم راجع به مبدأ و معاد آمده، و دعوت به تقوا و اخلاص ایمان و زهد دارد، و نیز مشتمل بر مواعظى است….
و چون تشویق و تحریک مردم به انفاق، و اینکه انفاق قرض دادن به خدا است این توهم را ایجاد مىکند که مگر خدا به مال ما محتاج است، لذا از همان آغاز سخن یعنى اولین کلمه سوره مساله نزاهت خدا از احتیاج را خاطر نشان نموده، فرموده:” آنچه در زمین و آسمانها است خدا را تسبیح مى گویند”. و نیز عدهاى از اسماى حسناى خدا را که رساننده این نزاهت است ذکر کرد…
می توان قرائت آیات امشب را باتوجه بیشتر بر مفاهیم ذکر شده در آیات ۱تا۶ سوره مبارکه حدید قرائت کرد.
:: آیات ابتدایی سوره حدید که قرار است امشب تاملی در این آیات داشته باشیم،
:: بیان کننده اسماء و صفات الهی بوده و نگاه توحیدی مخاطب را ارتقا میبخشد؛
نگاهی که میتواند جهانبینی و نوع نگرش مخاطب را اصلاح کند و او را آماده انجام دستورات خداوند نماید.
:: بدین ترتیب میتوان گفت آیات ابتدایی سوره آمده اند تا مبانی و لوازم باوری انفاق را مستحکم گردانند.
:: با توجه به آیات ابتدایی سوره مبارکه حدید همه ما به نوعی از جهان بینی نیاز داریم که به راحتی بتوانیم انفاق کنیم و خود را از هدایت سوره حدید بهره مند سازیم.
:: بنابراین لازم است راهکارهای تقویت باورهای توحیدی و مبانی اعتقادی انفاق از سوره حدید استخراج شود.
:: یادداشت های خود را برای ما هم ارسال نمایید.
اگر بخواهیم همه آیات سوره را با توجه به مفاهیم آیات (اول تا ششم ) سوره حدید مطالعه کنیم، لازم است به مولفه های زیر در سوره توجه کنیم:
:: اسماء و افعال خداوند
:: موجوداتی که تسبیح می کنند
:: موجوداتی که تسبیح نمی کنند
:: در حقیقت در این بازخوانی سوره به دنبال *راهکارهایی می گردیم که بتوانیم مبانی انفاق را در خود تقویت کنیم*.
:: بعضی از این مبانی عباتند از:
:: خدایی که سبحان است به انفاق انسانها نیازی ندارد و در نتیجه انفاق، خود انسان از نقص به سوی کمال حرکت میکند.
:: خدایی که بر همه چیز قدرت دارد؛ میتواند آنچه را که به واسطه انفاق از دارایی انسان کاسته شده، جبران نماید.
یادت رفته تو واقعا صاحب دارایی ات نیستی؟
ندیده ای کسی بمیرد و ارثی به جای بگذارد که عمری در جمع آوری اش صرف کرده و دیگر به درد او نمی خورد؟!
همانجا بدانیم که ما مالک نیستیم
پس مال را می خواهیم چه کنیم وقتی دردی از آخرت ما درمان نمی کند؟!
باید آن را تبدیل کنیم. تبدیل به احسن و آن تبدیل, انفاق است.
دارایی های ما زیاد است. توانمندی های ما زیاد است. هر کدام که شکوفا شود خلأهای زیادی را پر می کند.
منتظر نشسته ایم که چه بشود؟!
فکر می کنیم به درد نمی خوریم؟!
مگر ماییم که کار می کنیم؟!، حرکت می کنیم؟! اول و آخر هر کاری به دست خداست که نه اصلا خود خداست که در اول و آخر هر کاری هست.
مگر توانمندی را خودمان به خودمان داده ایم که نتوانیم از آن استفاده کنیم؟ نتوانیم شکوفا کنیم؟ خود خداست که از قدم اول تا آخر تو را رشد می دهد و می برد
همه چیز را هم می داند
تو، توانمندی ات، نواقصت، داشته هایت، موانعت
با این وجود باید برخیزی و قدمی برداری و کاری کنی.
کارگاه ابتدایی (مرور تدبری سوره)
سوره حدید در مدینه نازل شده و پنجاه و هفتمین سوره قرآن است و دارای ۲۹ آیه می باشد.
:: نامگذاری
به مناسبت اینکه خداوند متعال در آیهی شریفهی (٢۵) این سوره همراه با اشاره به فرو فرستادن کتاب و میزان جهت قیام مردم به عدل و داد میفرماید: «مـاآهن را (مظهر قـدرت و منفعت) فـرو فرستادیم که دارای نیروی شدید و منافع فراوانی برای مردم است.» سورهی مبارکه به اسم «حدید» (آهن) نامیده شده است.
:: کلمهی «حدید» در اینجا به اسلحه و به امام(علیه السلام) و به حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز تأویل گردیده است.
:: با توجه به اهمیت آهن و منافع آن مخصوصاً در امور نظامی و صنعتی تفکر و اندیشه در مورد فواید آن و بهره برداری از این عنصر طبیعی نظر انسان را جلب میکند.
۹۹/۱/۲۶
بخش اول
بخش دوم