دوره‌های رشد انسان
انسان موجودی دارای ابعاد مختلف و وجوه متعدد است، زندگی فردی او از عالی‌ترین سطوح زندگی و زندگی اجتماعی‌اش نیز از بی‌نظیرترین زندگی‌هاست. خوبی‌ها و بدی‌های این دو نوع زندگی حد ندارد. شناخت مرحله به مرحله زندگی فردی و اجتماعی انسان توان بهره‌مندی از شرایط استثنایی که در اختیار او قرار داده شده را بیشتر مهیا می‌کند.
- در دوره اول رشد فرد طعم ولیّ داشتن را می‌چشد و اینگونه ولایت ظهور می‌یابد و در دوره پنجم طعم ولیّ شدن را چشیده و اینگونه مفهوم ولایت برای او ظهور پیدا می‌کند. این طول مسیری است که فرد در طی دو تا سه دهه به آن می‌رسد و دارای رشدی می‌شود که بسیار محسوس و استثنایی است.
- در دوره دوم رشد، فرد طعم ادب را می‌چشد و در دوره پنجم متعهد می‌گردد تا اهل خود را در مسیر ادب قرار دهد.
- در دوره دوم رشد، فرد علم و عمل می‌آموزد و در دوره پنجم، علم و عمل را به دیگران می‌آموزاند.
- در دوره سوم، فرد برای رسیدن به حجت الهی ساعی است و در دوره پنجم فرد واسطه‌ای برای حکم الهی می‌شود.
- در دوره سوم، قصدها و برنامه‌ریزی‌های فردی شکل می‌گیرد و در دوره پنجم فرد برای هدایت دیگران و قصد‌دار کردن افراد دیگر تلاش می‌کند.
- در دوره سوم رشد فرد آداب را فرا می‌گیرد و در دوره پنجم در راه اقامه آداب در جامعه تلاش می‌کند.
دوره پنجم رشد
انتظار می‌رود فردی که در دوره پنجم قرار دارد، فردی پویا و ساعی در راه اهداف و مقاصد الهی و مجاهد در راه خدا باشد. در وصف چنین افرادی در آیات متعددی از قرآن توصیفات فراوانی شده است.
این افراد از بلوغ عقلی و عاطفی گذر کرده و در سِمت اثرگذاری و مسئولیت در جامعه بر آمده‌اند. این افراد از هیچ تلاشی برای حاکمیت نظام توحید در درون و بیرون خود فروگذار نیستند.
شرح دوره پنجم رشد در واقع شرح انسان‌های مجاهدی است که در راه اقامه ارزش‌ها از هیچ‌گونه تلاشی فروگذار نیستند.
- اقامه ارزش‌ها گاهی در عرصه خانواده است که در این صورت فرد به عنوان حَکَم مورد اعتماد خانواده‌هاست.
- گاهی این اقامه در قومیت‌ها و جمعیت‌هاست که فرد به عنوان امین و امانت‌دار آنهاست و به گشایش گره‌ها می‌پردازد.
- گاهی این اقامه به واسطه مسئولیت در موقعیتی اتفاق می‌افتد که در این صورت فرد به عنوان حاکم دادگر و عادل است و از هر ظلمی جلوگیری می‌نماید.
در واقع ارزش حقیقی یک جامعه را از فراوانی چنین افرادی ارزیابی می‌کنند.
- فَلَو لا کانَ مِنَ القُرُونِ مِن قَبلِکُم أُولُوا بَقِیَّهٍ یَنهَونَ عَنِ الفَسادِ فِی الأَرضِ إِلاَّ قَلیلاً مِمَّن أَنجَینا مِنهُم وَ اتَّبَعَ الَّذینَ ظَلَمُوا ما أُترِفُوا فیهِ وَ کانُوا مُجرِمینَ
- پس چرا از نسل‌هاى پیش از شما خردمندانى نبودند که [مردم را] از فساد در زمین باز دارند؟ جز اندکى از کسانى که از میان آنان نجاتشان دادیم و کسانى که ستم کردند به دنبال ناز و نعمتى که در آن بودند رفتند، و آنان بزهکار بودند.
به توانمندان این دوره در قرآن اولواالفضل یا اولواالالباب اطلاق شده است. لذا برای مطالعه این دوره لازم است به مطالعه صفات ایشان در آیات و روایات پرداخت.
طبیعی است صاحبان فضل و نیز صاحبان خرد می‌توانند به طور تخصصی و در مکان‌ها و موقعیت‌های مختلف مسئولیت خود را ایفا کنند.
هدف دوره آموزشی مدیریت و تعهد
- آشنایی با مفاهیم اولوالالباب و اولوالفضل در قرآن
- شناخت ویژگی‌های افراد دوره پنجم رشد
- شناخت اجمالی فرایند دست‌یابی به افراد دارای بلوغ لبی
- تلاش برای عینی سازی مفاهیم فوق در زندگی اجتماعی امروز
