دعا؛ طلب رفع نیاز
زندگی انسان درآمیخته با نیازهای متعدد و مختلف است، و همه سعی و حرکت او در زندگی در مسیر برطرف کردن این نیازهاست. انسان به محض این که نیاز خود را درک می‌کند، در پی رفع آن نیاز برمی‌آید، پس آنچه را که رافع آن نیاز می‌داند، می‌خواند و طلب می‌کند. به این خواندن و طلبیدن «دعا» اطلاق می‌شود.
أَمَّنْ یُجیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ وَ یَجْعَلُکُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قَلیلاً ما تَذَکَّرُونَ
ما در مواجهه با هر نیازی در پی رفع آن حرکت کرده و برای آن اقدام می‌کنیم، در حقیقت به وجود رافع نیازی برای رفع آن نیاز باور داریم و تلاش می‌کنیم تا با عمل خود، آن را بخوانیم و به آن دست پیدا کنیم، بدین ترتیب هر عمل انسان در حقیقت دعای او برای رفع نیازی است.
طبیعتا دعای زبانی هم عملی است که در طلب رفع نیازی انجام می‌شود، لیکن دعای انسان صرفا به این نوع از عمل منحصر نمی‌شود، چه بسا مجموعه‌ای از اعمال که بدون هیچ ابراز قولی و زبانی، تحقق عاقبتی را طلب نموده و آن را دعا نمایند.
هر عمل انسان مبتنی بر توجه، ادراک، باور و گرایش او انجام می‌شود، بنابراین دعای هر انسان را می‌توان انعکاسی از ساختار وجودی او دانست، بدین ترتیب صرف دعای زبانی انسان در صورتیکه با رفتار و دیگر عناصر ساختار وجودی او همراه نباشد، بهره او را از اجابت کاهش داده و یا نتیجه‌ای جز محرومیت برای او نخواهد داشت.
ضروری است هر یک از ما نسبت به باورها و رفتارهای خود به عنوان دعای عملی‌مان توجه داشته باشیم و آن را با طلب درونی و دعای زبانی خود همراه و هماهنگ کنیم.
دعای سهم اللیل
دعای سهم اللیل دعایی است روایت شده از حضرت حجت (ارواحنا فداه) و خواص ویژه‌ای برای این دعا در کتب ادعیه ذکر شده است. این دعا جلوه ویژه‌ای است از ربوبیت الهی در شرایط پراضطرار مجاهدان، زمانی که عقل‌ها امکان لغزش دارند و چشم‌ها بصیرت و مشاهده کافی را ندارند، فهم‌ها ضایع می‌شوند، وهم‌ها به هم ریخته می‌شوند، خواطر توانایی خود را از دست می‌دهند و ظرفیت انسان به دلیل ابهامات و پیچیدگی‌ها برای پیدا کردن مسیر درست حرکت دچار مشکل می‌شوند. در این لحظه است که ربوبیت الهی مسیر را روشن کرده و انسان‌ها را راهبری می‌کند.
این دعای شریف در کتاب «البلد الأمین و الدرع احلصین»، صفحه ۳۴۹ روایت شده است.
دریافت متن دعای شریف سهم اللّیل
دریافت صوت جلسات دعای سهم اللیل:
