انسان مخلوقی است که برای مدت محدودی به این جهان محدود و مادی قدم گذاشته است. در عین حال توانمندی دستیابی به تمامی علوم و درک حقایق موجود در عالم – در هر رتبه‌ای و از هر سنخی که باشد – برای وی مهیاست. با استفاده از هر یک از این توانمندی‌ها مرتبه‌ای از رشد برایش حاصل شده و به تدریج به غایت رشد خود که لقای پروردگار خویش است، دست می‌یابد. این پژوهش حاصل توجه به اهمیت مشاهده در این راستا و به انگیزه شناساندن این مهم، با استفاده از پرورش مهارت‌های مختلف می‌باشد. تأثیر مشاهده‌های مختلف بر تفکر از بارزترین تأثیرات علم بر رشد انسان است. با درک تعریف درست از مشاهده و جایگاه آن در رشدِ انسان و شناخت آفت‌ها و موانع تحقق آن و همچنین مزین شدن به طهارت و تزکیه در این مسیر، بهره‌مندی از آن در رسیدن به سعادت اخروی افزایش می‌یابد. یکی از دستاوردهای این تحقیق علم به وجود مراتب مشاهده متناسب با مراتب وجودی انسان می‌باشد. وجود حواس مختلف، قوه خیال و بهره‌گیری از عقل، مشاهده عوالم مختلف را در دسترس انسان قرار می‌دهد.
قدر چشمهایت را بدان که اگر اراده کنی سربازان مقتدری می شوند برای بزرگ کردن تو. به اندازه ای که قدرت بینایی شان را بیشتر کنی، بزرگت می کنند؛ و قدرت بینایی چشمها در همراهی با تفکر است. چشمانی که متفکرانه می نگرند، سر به راه حق شده اند؛ آموخته اند که در این دنیای پر از دیدنی، چه چیزی را ببینند و چگونه ببینند؛ آموخته اند که چگونه به جای چمبره زدن بر عالم ظواهر و پرسه زدن در خیالات و تصورات واهی، در پیشگاه دیدنیها (چه پدیده و چه رخداد)، رسم آیه بینی را به جا آورده، در عمق وجودشان سیر کنند و حقیقت صید کنند. و تو اگر طالب هدایت و سر به راه شدنی، ناگزیری از آیه بینی و عبرت آموزی از آیات؛ پس چشم پروری پیشه کن تا به قاعده نابینایان، پی در پی از چاله ای به چاهی و از چاهی به دره ای سقوط نکنی!
دریافت خودارزیابی تفکر مشاهده ای
دریافت سوال تحلیلی تفکر مشاهده ای