تفکر نفس، سیری است که نفس به واسطه رویارویی با نیازها، سؤالات و مسائل خود و به یمن قرار گرفتن در راستای حق طی کرده تا به کشف حقایق دست یافته و از این رهگذر به قابلیتی جدید برسد. در این صورت نفس در اثر توجه به مسائل خود و جامعه، به کتاب، منذر، هادی و امام رجوع کرده و در اثر تبعیت از امام به نظامی از مسائل و موضوعات واقف می‌شود و به تدریج دارای سمع و بصری فعال شده، به مقام اولوا الالباب نائل می‌گردد.
به اعتبار اینکه امتیاز و برتری آدمی را به نیروی تفکر دانند، پس این نفس انسانی است که خاستگاه و قرارگاه تفکر است. گوهر نفس تو را به پشتوانه تفکر، استعدادی برای سیر کردن داده اند؛ سیری از توقفگاه نیازها و مسائل و درماندگی ها تا معراج حقایق. پس تفکر را برای نفس خود مانند پلی بدان میان نیازها و حقایق و صد البته که در به سلامت گذشتن نفس از این پل، تضمینی نیست مگر در اتصال مدام به منبع حق. و افتخار سیر به سوی حق را به حرمت آینه گی نفس بدان بخشیده اند. سیر نفس از رویت چیزی و شنیدن سخنی تا وضعیتی که بتواند در معرض نور حقیقتی قرار گیرد به مثال آینه است و تفکر، همین خاصیت آینه گی نفس و محرکی برای دریافت حقیقت است تا به مدد آن، عمل برآمده از نفس، یکپارچه غرق در حسن و زیبایی شود(فکر المرء مرآت تریه حسن عمله من قبحه). پس هوشیار باش که نفس متفکر آن است که:
- ویژگی آینه بودن خود را کشف می کند.
- در کور راه نیازها و مسائل، خود را ملزم به بهرهمندی از ویژگی آینه بودنش می نماید.
- با بهره مندی از این ویژگی برای هر نیازی، حقیقتی متناسب دریافت میکند.
- و با استمرار در این راه، خود را در مراتب، بالا و بالاتر برده و توان بهرهمندی از حقایق را روز به روز در خود ارتقاء می بخشد.
دریافت سوالهای خودارزیابی تفکر نفس